DÜŞÜKLER (ABORTUS)
Düşük, 20. haftadan önce gebeliğin kendiliğinden kaybıdır. Bilinen gebeliklerin yaklaşık yüzde 10 ila 20’si düşükle sonuçlanır. Ancak gerçek sayı muhtemelen daha yüksektir, çünkü birçok düşük hamileliğin o kadar erken döneminde meydana gelir ki bir kadın hamile olduğunu fark etmez. Düşük hadisesi, muhtemelen hamileliğin devam ettirilmesinde bir şeylerin ters gittiğini akla getirse bile, bu nadiren doğrudur. Düşüklerin çoğu, fetüsün normal şekilde gelişmemesi nedeniyle meydana gelir. Düşük, nispeten yaygın bir olgudur, sık görülmektedir. Neyin düşüklere neden olabileceğini, riski neyin artırdığını ve hangi tıbbi bakıma ihtiyaç duyulabileceğini anlamak önemlidir.
Semptomlar
Düşüklerin çoğu gebeliğin 12. haftasından önce gerçekleşir. Düşük yapmanın belirtileri ve semptomları şunlardır:
- Vajinal lekelenme veya kanama
- Karnınızda veya sırtınızda ağrı veya kramp
- Vajinanızdan sıvı veya doku çıkışı
Vajinanızdan fetal doku düşürdüyseniz, temiz bir kaba koyun ve analiz için doktorunuzun ofisine veya hastaneye götürün. İlk trimesterde vajinal lekelenme veya kanama yaşayan kadınların çoğunun başarılı hamilelikler geçirdiğini unutmayın.
Nedenleri
Anormal genler veya kromozomlar
Düşüklerin çoğu, fetüsün normal şekilde gelişmemesi nedeniyle meydana gelir. Düşüklerin yaklaşık yüzde 50’si ekstra veya eksik kromozomlarla ilişkilidir. Çoğu zaman, kromozom sorunları, embriyo bölünürken ve büyürken tesadüfen meydana gelen hatalardan kaynaklanır, ebeveynlerden miras alınan sorunlardan değil. Kromozomal anormallikler şunlara yol açabilir:
- Boş gebelik (Anembriyonik gebelik): Yumurta içeriğinin bozulmasına ve buna bağlı olarak embriyo oluşmamasına bağlı olarak ortaya çıkar.
- Rahim içi fetal ölüm: Bu durumda, bir embriyo oluşur ancak gelişimi durur ve herhangi bir gebelik kaybı belirtisi ortaya çıkmadan ölür.
- Molar gebelik ve kısmi molar gebelik: Molar gebelikte her iki kromozom seti de babadan gelir. Molar gebelik, plasentanın anormal büyümesi ile ilişkilidir; genellikle fetal gelişim yoktur. Kısmi bir molar gebelik, annenin kromozomları kaldığında meydana gelir, ancak baba iki set kromozom sağlar. Kısmi bir molar gebelik genellikle plasenta anormallikleri ve anormal bir fetüs ile ilişkilidir. Molar ve parsiyel molar gebelikler canlı gebelikler değildir. Molar ve parsiyel molar gebelikler bazen plasentanın kanserli değişiklikleriyle ilişkilendirilebilir.
Anne sağlığına bağlı durumlar
Birkaç durumda, annenin sağlık durumu düşük yapmaya neden olabilir. Bunlar:
- Kontrolsüz diyabet
- Enfeksiyonlar
- Hormonal problemler
- Rahim veya rahim ağzı sorunları
- Tiroid hastalığı
Düşük yapmaya ne sebep OLMAZ
Şu gibi rutin faaliyetler, düşük yapmaya neden olmaz:
- Koşu ve bisiklete binme gibi yüksek yoğunluklu aktiviteleri içeren egzersiz.
- Cinsel ilişki.
- Zararlı kimyasallara veya radyasyona maruz kalmadığınız sürece çalışmak.
İşle ilgili riskler konusunda endişeleriniz varsa doktorunuzla konuşun.
Risk faktörleri
Aşağıdakiler dahil çeşitli faktörler düşük yapma riskini artırır:
- Yaş. 35 yaşından büyük kadınların düşük yapma riski, genç kadınlara göre daha yüksektir. 35 yaşında, yaklaşık yüzde 20 riske sahipsiniz. 40 yaşında risk yaklaşık yüzde 40’tır. Ve 45 yaşında, yaklaşık yüzde 80’dir.
- Önceki düşükler. Art arda iki veya daha fazla düşük yapan kadınların düşük yapma riski daha yüksektir.
- Kronik koşullar. Kontrolsüz diyabet gibi kronik bir rahatsızlığı olan kadınların düşük yapma riski daha yüksektir.
- Rahim veya rahim ağzı sorunları. Bazı uterus anormallikleri veya zayıf servikal dokular (yetersiz serviks) düşük yapma riskini artırabilir.
- Sigara, alkol ve yasadışı uyuşturucular. Hamilelik sırasında sigara içen kadınların, sigara içmeyenlere göre düşük yapma riski daha yüksektir. Aşırı alkol kullanımı ve yasadışı uyuşturucu kullanımı da düşük yapma riskini artırır.
- Ağırlık. Düşük kilolu olmak veya fazla kilolu olmak, düşük yapma riskinin artmasıyla ilişkilendirilmiştir.
- İnvazif prenatal testler. Koryon villus örneklemesi ve amniyosentez gibi bazı invazif prenatal genetik testler küçük bir düşük riski taşır.
Komplikasyonlar
Düşük yapan bazı kadınlarda, ‘septik düşük’ olarak da adlandırılan bir rahim enfeksiyonu gelişir. Bu enfeksiyonun belirti ve semptomları şunlardır:
- Ateş
- Titreme
- Alt karın hassasiyeti
- Kötü kokulu vajinal akıntı
Önleme
Genellikle, düşük yapmayı önlemek için yapabileceğiniz hiçbir şey yoktur. Sadece kendinize ve bebeğinize iyi bakmaya odaklanın: Düzenli doğum öncesi bakım isteyin. Sigara içmek, alkol almak ve yasadışı uyuşturucu kullanımı gibi bilinen düşük riski faktörlerinden kaçının. Günlük bir multivitamin alın. Kafein alımınızı sınırlayın. Son zamanlarda yapılan bir araştırma, günde ikiden fazla kafeinli içecek içmenin düşük yapma riskiyle ilişkili göründüğünü buldu.
Teşhis
Doktorunuz çeşitli testler yapabilir:
- Pelvik muayene. Doktorunuz, rahim ağzınızın genişlemeye başlayıp başlamadığını kontrol edebilir.
- Ultrason sırasında, doktorunuz fetal kalp atışını kontrol edecek ve embriyonun normal şekilde gelişip gelişmediğini belirleyecektir. Tanı konulamazsa, yaklaşık bir hafta içinde başka bir ultrasona ihtiyacınız olabilir.
- Kan testleri. Doktorunuz, kanınızdaki gebelik hormonu olan insan koryonik gonadotropini (hCG) seviyesini kontrol edebilir ve önceki ölçümlerle karşılaştırabilir. HCG seviyenizdeki değişikliklerin düzeni anormalse, bu durum bir soruna işaret edebilir. Doktorunuz anemik olup olmadığınızı kontrol edebilir, ki bu önemli bir kanama yaşadıysanız olabilir. Ayrıca kan grubunuzu da kontrol edebilir.
- Doku testleri. Dokuyu düşürdüyseniz, bir düşük yaptığınızı ve belirtilerinizin başka bir nedenle ilişkili olmadığını doğrulamak için bir laboratuvara gönderilebilir.
- Kromozom testleri. Daha önce iki veya daha fazla düşük yaptıysanız, doktorunuz, kromozomlarınızın düşük için bir faktör olup olmadığını belirlemek için hem sizin hem de eşinizin kan testleri isteyebilir.
Olası teşhisler
- Düşük tehdidi: Kanamanıza rağmen rahim ağzınız genişlemeye başlamamışsa, düşük yapma tehdidi vardır. Bu tür hamilelikler genellikle başka problemler olmadan ilerler.
- Kaçınılmaz düşük: Kanamanız, kramplarınız varsa ve rahim ağzınız genişlemişse, düşük yapmanız kaçınılmazdır.
- Eksik (inkomplet) düşük: Fetal veya plasental materyal düşürdünüz ancak bunların bir kısmı rahminizde kalırsa, bu eksik veya tam olmayan bir düşük olarak kabul edilir.
- Kaçırılan (missed) düşük: Kaçırılan bir düşükte, plasental ve embriyonik dokular rahimde kalır, ancak embriyo ölmüştür veya hiç oluşmamıştır.
- Komplet düşük: Tüm hamilelik dokularını düşürdüyseniz, bu tam bir düşük olarak kabul edilir. Bu, 12 haftadan önce meydana gelen düşükler için yaygındır.
- Septik düşük. Rahminizde bir enfeksiyon gelişirse buna septik düşük denir. Bu durum ciddi bir enfeksiyon olabilir ve acil bakım gerektirir.
Tedavi
Düşük tehdidi
Düşük tehdidi için, sağlık uzmanınız kanama veya ağrı geçene kadar dinlenmenizi tavsiye edebilir. Yatak istirahatinin düşük yapmayı önlediği kanıtlanmamıştır, ancak sıklıkla bir koruma önlemi olarak önerilmektedir. Sizden de egzersiz ve seksten kaçınmanız istenebilir. Bu adımların düşük yapma riskini azalttığı kanıtlanmamış olsa da, rahatınızı artırabilir. Bazı durumlarda, özellikle acil tıbbi bakım almanın zor olacağı yerlerde seyahati ertelemek de iyi bir fikirdir. Planladığınız yaklaşan gezileri ertelemenin gerekli olup olmayacağını doktorunuza sorun.
Düşük
Ultrason ile bir embriyonun öldüğünü veya hiç oluşmadığını belirlemek artık çok daha kolay. Her iki bulgu da kesinlikle bir düşük olacağı anlamına gelir. Bu durumda, birkaç seçeneğiniz olabilir:
- Bekleme yönetimi. Enfeksiyon belirtiniz yoksa, düşüğün doğal olarak ilerlemesine izin vermeyi seçebilirsiniz. Genellikle bu, embriyonun öldüğünü belirledikten sonraki birkaç hafta içinde gerçekleşir. Ne yazık ki, üç veya dört haftayı bulabilir. Bu duygusal olarak zor bir zaman olabilir. Gebelik materyalinin atılması kendiliğinden gerçekleşmezse, tıbbi veya cerrahi tedavi gerekecektir.
- Tıbbi tedavi. Belirli bir gebelik kaybı teşhisi konulduktan sonra süreci hızlandırmayı tercih ederseniz, ilaçlar vücudunuzun gebelik dokusunu ve plasentayı dışarı atmasına neden olabilir. İlaç ağızdan veya vajinaya konularak alınabilir. Doktorunuz, etkinliğini artırmak ve mide bulantısı ve ishal gibi yan etkileri en aza indirmek için ilacı vajinal olarak yerleştirmenizi önerebilir. Kadınların yaklaşık yüzde 70 ila 90’ı için bu tedavi 24 saat içinde işe yarar.
- Cerrahi tedavi. Diğer bir seçenek ise dilatasyon ve küretaj (D&C) adı verilen küçük bir cerrahi prosedürdür. Bu prosedür sırasında, doktorunuz rahim ağzınızı genişletir ve dokuyu rahminizin içinden çıkarır. Komplikasyonlar nadirdir, ancak rahim ağzınızın bağ dokusunda veya rahim duvarında hasar gelişebilir. Ağır kanama veya enfeksiyon belirtilerinin eşlik ettiği bir düşüğünüz varsa cerrahi tedavi gereklidir.
Fiziksel iyileşme
Çoğu durumda, düşükten fiziksel olarak iyileşme sadece birkaç saat ila birkaç gün sürer. Bu arada, şiddetli kanama, ateş veya karın ağrısı yaşarsanız, doktorunuzu arayın. Düşükten iki hafta sonra yumurtlayabilirsiniz. Sürenizin dört ila altı hafta içinde geri dönmesini bekleyin. Düşükten hemen sonra her türlü doğum kontrol yöntemini kullanmaya başlayabilirsiniz. Ancak, düşük yaptıktan sonra iki hafta boyunca cinsel ilişkiden veya vajinal tampon gibi uygulamalardan kaçının.
Gelecekteki gebelikler
Düşükten hemen sonra adet döngüsü sırasında hamile kalmak mümkündür. Ancak siz ve eşiniz başka bir hamileliğe karar verirseniz, fiziksel ve duygusal olarak hazır olduğunuzdan emin olun. Ne zaman gebe kalmaya çalışabileceğiniz konusunda doktorunuza danışın. Düşük yapmanın genellikle tek seferlik bir olay olduğunu unutmayın. Düşük yapan kadınların çoğu, düşük yaptıktan sonra sağlıklı bir hamilelik geçirir. Kadınların yüzde 5’inden azında arka arkaya iki düşük ve sadece yüzde 1’inde üç veya daha fazla ardışık düşük gerçekleşir. Genellikle arka arkaya iki veya üç olmak üzere birden fazla düşük yaşarsanız, uterus anormallikleri, pıhtılaşma sorunları veya kromozomal anormallikler gibi altta yatan nedenleri belirlemek için doktorunuza danışınız. Düşüklerinizin nedeni tespit edilemezse, umudunuzu kaybetmeyin. Açıklanamayan tekrarlayan düşükleri olan kadınların yaklaşık yüzde 60 ila 80’i sağlıklı hamileliklere devam ediyor.